MÜŞTEREK ÇOCUĞUN YURTDIŞINA ÇIKIŞ İZNİ

Velayet altındaki çocuğun yurtdışına çıkış izni, çocuğun ebeveynlerinden biri ile yurtdışına çıkması halinde velayeti elinde bulunduran veya velayeti elinde bulundurmaya eşin alması gereken izin halidir. Özellikle boşanan çiftler açısından önem arz eden müşterek çocuğun yurtdışına çıkarılması kavramı birçok önemli detay içermektedir.

Müşterek Çocuğun Yurtdışına Çıkış İzni Nedir?

Müşterek çocuğun yurtdışına çıkış izni, çocuğun anne veya babasıyla yahut tek başına yurtdışına çıkması durumunda onay alınması durumunu ifade etmektedir. Uygulamada bu husus, daha sık şekliyle velayeti annede olan çocuğun baba onayı olmaksızın yurtdışına çıkışı şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda babadan onay alınıp alınmayacağı sorusu gündeme gelmektedir.

Müşterek çocuğun yurtdışına çıkış iznine ilişkin hukuki düzenlemeler 4721 sayılı Türk Medeni Kanun’un “Çocuklar bakımından anne ve babanın hakları” başlıklı 182. maddesinde ve aynı kanunun “Velayetin kapsamı” başlıklı 339. maddesinde hüküm altına alınmıştır.

Çocuğun Velayeti Elinde Bulunduran ile Seyahat maksadıyla Yurtdışına Çıkması

Velayet hakkının tek ebeveynde olması halinde, velayeti elinde bulunduran eş çocuğu yurtdışına çıkması sırasında Yargıtay kararları gereğince kural olarak velayet hakkı sahibi olmayan eşten izin alınmasına gerek yoktur. Kural böyle iken bazı ülkelerde vize alma esnasında velayet hakkı olmasa dahi diğer ebeveynden çıkış izin belgesi alınması şartı koyulmaktadır. Bu durumda seyahat edilecek olan ülkede bulunan konsolosluktan arayarak bilgi alınması gerekmektedir.

Çocuğun Mutat Meskeninin Başka Ülkeye Taşınması

Velayet hakkına sahip olan ebeveynin Türkiye dışında başka bir ülkeye yerleşmesi durumunda, diğer eş velayet hakkının yeniden incelenmesi hakkında aile mahkemesine başvurabilmektedir. Bu şekilde çocuğun yurtdışına çıkarılmasının önüne geçilebilmektedir.

Velayet Altında Bulunan Çocuğun Yurtdışına Kaçırılması

Velayeti altında bulunan çocuğu, yurtdışına kaçıran eş velayet hakkını kötüye kullanmış olur. Bu gibi durumların önüne geçebilmek adına, uluslararası hukukta, Türkiye’nin de taraf olduğu; “25 Ekim 1980 Tarihli Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesi” imzalanmıştır. Bu sözleşmeye göre;

Türkiye için başvuru mercii; Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü; sözleşme tarafı diğer devletlerden çocuk iadesi talebi gelmesi halinde ise gönderici makam olarak Cumhuriyet Başsavcılıkları tespit edilmiştir.

Çocuğun Yurtdışına Çıkarılması Muvafakatname

Muvafakatname, başka bir ülkeye gidebilmek ve bunun için vize başvurusunda bulunabilmek için vasi tarafından noterde düzenlenen 18 yaş altı çocuğun yurtdışına çıkış izni belgesidir. 18 yaşının üstünde olan müşterek çocukları için izin alınmasına gerek yoktur. Müşterek çocuğun ebeveynlerinin evli olması halinde her iki eşin de noterde hazır bulunması gerekirken eşlerin boşanmış olması halinde velayet hakkına sahip tarafın tek başına muvafakat vermesi yeterli olacaktır.

Bu noktada diğer eşin rızası ayrıca aranmamaktadır. Aynı şekilde velayet hakkı olan annesi tarafından çocuğun yurtdışına çıkarılması için velayet hakkı bulunmayan eş tarafından muvafakatname düzenlenmesine gerek yoktur.

Çocuğun Yurtdışına Çıkarılması Muvafakatname Süresi

Çocuğun yurtdışına çıkabilmesi için bazı durumlarda ebeveynlerden birinin veya her ikisinin de izni gerekir. Bu izin belgesine muvafakatname denir. Bu belge ile Emniyet Müdürlüğü veya notere başvurabilmesi için belgenin son 6 ay içinde düzenlenmiş olması gerekmektedir.

Muvafakatnamenin geçerlilik süresi ise, belgenin üzerinde herhangi bir geçerlilik süresi öngörülmüş ise belirtilen süre kadardır. Eğer izin belgesi üzerinde herhangi bir süre belirtilmemişse bu halde muvafakatname iptal edilinceye kadar geçerliliğini korumaktadır.

Çocuğun Yurtdışına Çıkarılması Muvafakatname Örneği

Çocuğun yurtdışına çıkarılması muvafakatnamesinin hazırlanması istenilen sonuca ulaşılması bakımından oldukça önemlidir. Hazırlanacak olan muvafakatnamenin hangi şartlara göre düzenlendiğine göre farklı sonuçlar ortaya çıkmaktadır.

Çocuğun yurtdışına çıkarılması muvafakatname yaşanan her olay bakımından ayrı incelenerek özenle hazırlanmalıdır. Aksi takdirde çocuğu yurtdışına çıkarılması konusunda çeşitli hukuki problemlerle karşı karşıya kalınabilecektir.

Müşterek çocuğun yurtdışına çıkarılmasına ilişkin hukuki durumlar, önemli ayrıntılar içerdiğinden somut olaya göre istenenleri doğru şekilde yerine getirmek gerekir.  Bu sürecin düzgün bir şekilde başlatılıp istenilen şekilde sonuca varması için öncesi avukata sormak gerekir. Aksi takdirde hatalı veya ihmali işlemler sonucu istenmeyen sonuçlar ile karşı karşıya kalınabilir.

NOT: Çocuğun yurtdışına çıkarılması veya kaçırılması durumunda yapılacak olan işlemlerde alanında uzman bir avukat ile bu süreci yürütmenizi tavsiye ederiz.

NOT: Tarafımız sormak istediğiniz hususları Avukata Sor kısmımızdan sorabilirsiniz.